1.DEZENFEKTANLARIN SEÇİM KRİTERLERİ VE UYGULAMA HATALARI
2.
Dezenfeksiyon:Cansız nesneler üzerindeki potansiyel olarak patojen olan mikroorganizmaları yok eden veya üremesini durduran bir yöntemdir.Dezenfeksiyon çok geniş kapsamlıdır.Ortamdaki m.o ların azaltılmasından sterilizasyona kadar geniş bir spektruma sahiptir.
3.
Dezenfeksiyonda amacımız dekontaminasyondur.Yani ortamdaki infeksiyon oluşturacak mikroorganizmaları uzaklaştırma işlemlerinin bütünüdür.
4.
Dezenfektan kısaca dezenfeksiyon işleminde kullanılan kimyasal maddelerdir.Bakteriyal ve fungal sporları tahrip etme gücüne sahip olan kimyasallara ise sterilan adı verilir.Dezenfeksiyon sadece dezenfektan maddelerle yapılmaz, su ile yapılan tamizlikte bir tür dezenfeksiyon işlemidir.Hastaneler patogen lerin üremesi çoğalması, gelişmesi ve direnç kazanması açısından en ideal ortamlardır.Hastalar ve hastane çalışanları çok değişik sayıda ve türde m.o ile karşı karşıyadır.Bu açıdan dezenfektanlar mikrobisit ve mikrobiyostatik etki sağlayarak enfeksiyonların önlenmesi ve kontrolünde önemli rol oynarlar.Ancak bu kimyasallardan maksimum yarar sağlanabilmesi için kullanım ilkelerinin çok iyi bilinmesi ve bu kurallara kesinlikle uyulması gerekmektedir.
5.
Dezenfektanlardan beklentilerimiz nelerdir
6.
Dezenfektan yönetimimiz nasıl olmalıdır
Dezenfektanlardan beklentilerimizin neler olduğunu bilerek hareket etmemiz en önemli işlem basamağıdır.Günümüz koşullarında dezenfektanlardan beklenen bir takım özellikler vardır.
7.
Dezenfektanlardan ne bekliyoruz
-Suda ve organik sıvılarda eriyebilmeli
-Nötral ph da çözünebilen bir ajan olmalı
-Renksiz ve kokusuz olmalı
-Geniş spektrumlu olmalı tüm m.o ları etkilemeli
-Ucuz ve kolay ulaşılabilir olmalı
-Dezenfektan ve deterjan özelliklerine sahip olmalı
-Organik maddelerle temasta etkisi azalmamalı
8.
Dezenfektanlardan ne istemiyoruz
-Toksik ve iritan olmasını
-Allerjiye yol açmasını
-Malzemeleri bozmasını ve tahrip edici olmasını
-Leke yapmasını
-Çevreye zarar vermesini istemiyoruz
9.
Dezenfektan seçim süreci ve yönetimi I
Dekontaminasyon dezenfeksiyon antisepsi uygulamaları enfeksiyon kontrol komiteleri tarafından değerlendirilerek karar verilmesi ve takip edilmesi gereken önemli bir süreçtir.Komitenin ilk hedefi hastanede bir standardizasyon oluşturmak olmalıdır.Standardizasyon ve iş düzenlemeleri ürün seçim ve kullanım aşamasında büyük kolaylıklar sağlar ve olaşabilecek hataları önler.Standardizasyon işleminin temelini dezenfeksiyon metotlarının doğru seçimi ve ürün kullanım amacının doğru saptanması oluşturur.
10.
Dezenfektan seçim süreci ve yönetimi II
Dezenfektan seçimine karar veren kişiler hastaneyi çok iyi tanımalı hangi işlemlerin hangi yoğunlukta yapıldığını, kullanılan aletlerin özelliklerini ve kullanım şekillerini bilerek uygulama da en kolay ve pratik yöntemi tercih etmelidir.Tercih sırasında hasta ve çalışan güvenliğide göz ardı edilmemelidir.Aletler ve dezenfekte edilecek bölgeler kritik, yarı kritik ve kritik olmayışlarına göre değerlendirilip etkin ajan ve yöntem belirlenmelidir.Hedeflenen işlemlere yönelik doğru seçimler yapılarak hizmet içi eğitimlerle desteklenmelidir.
11.
Seçim Kriterlerimiz neler olmalıdır
-Hedef mikroorganizmaların belirlenmesi
-Dezenfektan formülasyonu
-Dezenfektan kullasnım konsantrasyonu
-Su yükü ve sertliği
-Kirlenme oranı
12.
Seçim kriterleri II
-Temas süresi
-Sıcaklık
-Biofilm varlığı
-Yüzey yapısı ve uygulama hataları
-Depolama ve raf ömrü
13.
Kullanılacak dezenfektan nasıl belirlenmeli
Amacımız ve hedefimiz uluslar arası öneri ve rehberlere göre kullanılacak dezenfektanı belirlemek olamalıdır.Seçimimizde yol gösterici olacak en önemli unsur uluslar arasıyapılmış bilimsel çalışmalar ve onay görmüş raporlar olacaktır.
14.
Kabul görmüş test metotlarına göre yapılmış çalışmalar ve sonuçları, referans laboratuarlardan alınmış raporlar mutlaka incelenmeli ve bu doğrultuda karar verilmelidir.FDA veya CE belgesinin görülmesi gibi.
15.
Kimyasal madde ile ilgili literatür araştırması yapılmalıdır.Bu araştırma bize seçmeyi düşündüğümüz kimysalı ayrıntılı olarak tanımamızı sağlar ve seçim kriterlerimizi yönlendirir.
16.
Üretici firmanın çeşitli standardlar doğrultusunda hedeflenen m.o.lara yönelik kullanım konsantrasyonları incelenmelidir.
17.
Kontaminasyon oranı ve kritiklik düzeyine göre hedeflenen m.oların tamamına en kısa sürede etki edecek kimyasal tercih edilmelidir.Bu tercih ekonomik kayıplarıda önleyecektir.
18.
Organik madde varlığında etkinliğini sürdürebilen dezenfektanlar seçilmelidir.Organik ve inorganik kirlilik dezenfektanlarla reaksiyona girebilir.Bu durumda dezenfektanın etkinliğini azaltır veya yok eder, dezenfektanın m.o lara penetrasyonunu fiziksel olarak engelleyebilir.Özellikle klor ve iyot içerikli ürünler için bu geçerlidir.
19.
Suyun sertliğide dikkate alınmalıdır.Su sertliği dezenfektanın etkisini azaltabilir.Bu konuda üretici firmadan güvenlik veri fişi istenmelidir.
20.
Etki süresi en kısa olan dezenfektan tercih edilmelidir.Belirlenmiş parametrelere göre hedeflenen tüm m.o lara en kısa sürede etki edecek ürün tercih edilmelidir.En kısa sürede etki etmesi zaman emek ve ekonomik kazanç anlamına gelir.
21.
Sulandırma suyunun sıcaklığı önemlidir. Dezenfektanın sulandırılmasında kullanılacak suyun sıcaklığının öğrenilmesi ve uygulamada mutlaka önerilen sıcaklık düzeyine uyulması gerekmektedir. Sıcaklık artışı dezenfeksiyonu olumlu yönde etkilemektedir. Ancak kimyasalların yüksek sıcaklıklarda bozulabileceği toksik gazlar çıkabileceği göz ardı edilmeden ürün güvenlik fişleri dikkatli incelenmelidir.
22:
Dezenfektanın uyumluluğu önemlidir. Kullanılan dezenfektanın yüzeylerle ve aletlerle geçimliliği önemlidir. Firmadan mutlaka dezenfektanın uyumluluk testlerini içeren bilgiler istenmelidir.
23:
Biofilmi ortadan kaldırması önemlidir. Islak ve nemli yüzeylerde biofilm oluşma olasılığı yüksektir. Bunun için biofilmi ortadan kaldırabilecek tercihler yapılmalıdır. Yüzey aktif veya enzimatik içerikli dezenfektanlar bu amaçla önerilmektedir.
24:
Toksik olmaması önemlidir. Seçilecek kimyasalın kullanıcıya toksik olmaması ya da
minimum toksisitede olması gerekmektedir. Üretici firmadan ürünün limit toksikolojik değerleri ve maruziyet durumunda ne yapılacağı ile ilgili teknik bilgi talep edilmelidir.
25.
Depolama ve raf ömrü önem taşır.Üretici firmanın ön gördüğü depolama koşullarına ve raf ömrüne dikkat edilmelidir.Depolamada ilk alımdan son alıma şeklinde bir düzenleme ile ürünün raf ömrü içersinde kullanımı sağlanmalıdır.
26.
Uygulama hatalarımız nelerdir
27.
Etken madde hakkında yetersiz bilgi veya yanlış yönlendirilmeye bağlı yapılan
hatalar
Son zamanlarda formaldehit içeren ürünlerin kullanımından kaçınma söz konusudur.Formaldehidin diğer adı olan metanaldir.Formaldehit içermediği belirtilen kimyasalların yapısının metanal olarak belirtildiği görülmektedir.Aldehit içermeyen ürün talep edildiğinde glyoxal içeren ürün sunulmaktadır.Oysa glyoxal aldehit grubunda yer alan bir kimyasaldir.Bu tip aldatıcı hataların önüne geçebilmek için kimyasalın hangi grupta yer aldığını gösterir literatür istenmelidir.Maalesef farklı amaçlar için üretilmiş kimyasallardan gluteraldehitin, zefiranın, povidon iyodun sulandırılarak yer yüzey dezenfeksiyonunda kullanımı halen ülkemizde görülebilmektedir.
28.
Konsantrasyon hataları
Ekonomik kayıpları engellemek adına kullanılacak dezenfektanın kullanım oranının doğru tespiti oldukça önemlidir.Sulandırılmak üzere hazırlanmış bidon veya şişe içersindeki konsantre kimyasalı kaç işlem için kullanılabileceğinin hesaplanması gerekmektedir.Ayrıca konsantre ürünün açıldıktan sonraki kullanım süresi ve miyadı göz ardı edilmemelidir.Kullanıma hazır ürünleri sulandırarak kullanma da yapılan hatalardandır.
29.
Farklı kimyasalların karıştırılması
Aynı veya farklı amaçlar için kullanılan değişik kimyasal içerikli ürünlerin dahada etkili olur düşüncesi ile karıştırılarak kullanılmasıda sık yapılan hatalardan biridir.Farklı kimyasallar karıştırıldığında birbirlerinin etkilerini azaltabildiği gibi istenmeyen sağlığa zararlı kimyasalların oluşmasınada yol açabilmektedir.
30.
Zamanlama hataları
Üretici firmanın önerdiği sürelere uyulması gerekmektedir.İş yoğunluğu ve aletlerin yetersizliği durumlarında solüsyon için gereken sürenin daha altında işlem yapılması söz konusu olabilmektedir.Ya da dezenfektan içersinde belirtilen süreden daha uzun bekletilmeside aletlere zarar verebilmektedir.
31.
DEZENFEKSİYONU OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYEN FAKTÖRLER
32.
Suyun sıcaklığını ayarlamada sorunlar yaşanabilmektedir.Yüksek sıcaklık hedeflenen dezenfeksiyonu engelleyebileceği gibi toksik bir takım gazların çıkmasınada neden olabilmektedir.
33.
Ön temizliğin yetersiz yapılmasıda dezenfektanın etkisini azaltacaktır.Uygun ön temizlik, durulama ve kurula işlemlerinin yapılması esastır.Aksi halde organik maddelerin varlığı yada iyi kurulamadan ıslak aletlerin dezenfektanı sulandırması gibi durumlarda kimyasalın etkinliği azalacaktır.Yeterli temizlik yapılmadığında aletlerde sararmalar, bozulmalarda gözlenmektedir.Soğuk sterilizasyon amaçlandığı durumlarda ön temizlik durulama ve kurulama oldukça önem taşımaktadır.
34.
Temas yüzeyinin yetersiz olması
Aletlerin demonte edilmeden dezenfekte edilmesi, solüsyon miktarının az olması ve tüm aletleri örtmemesi, lümenli aletlerin iç yüzeylerinin solüsyonla temas etmemesi gibi durumlar dezenfeksiyon/soğuk sterilizasyonun yetersizliğine yol açmaktadır.
35.
Sürenin yetersizliği
Önerilen süreye uyulmaması yada aynı solüsyon içersine farklı zamanlarda atılan aletlerde son atılan aletin süresinin dikkate alınması gibi durumlar dezenfeksiyon başarısını azaltmaktadır.
36.
Durulamada yanlış uygulamalar yapılabilmektedir.Durulamada çeşme suyununkullanılmasıda karşılaşılan yanlış uygulamalardandır.Arıtılmış suyla steril su kavramlarının kullanıcı tarafından karıştırılması bu tip hatalara yol açabilmektedir.Yada yetersiz durulama söz konusu olabilmekteki bu durumdada hastalarda iritasyonlara ve alerjilere yol açabilmektedir.(Mycobakterium xenopi)
37.
Solüsyonun amacına uygun kullanılmamasıda söz konusu olabilmektedir.El dezenfektanlarının cihz ve alet temizliğinde kullanıldığı görülmektedir.Sprey dezenfektanlar temiz yüzeylere püskürtülerek kullanılması gerekirken kirli yerlere sıkılması, kirlilik oranları artmasına rağmen solüsyonun kullanıma devam edilmesi gibi durumlarda sıkça gözlenmektedir.
38.
Uygulama hataları nasıl azaltılabilir
39.
Prosedürlerin hazırlanması ve bu prosedürlerin tüm kullanıcılara ulaştırılması gerekmektedir.Bu prosedürlerde kullanımda dikkat edilmesi gerekenler ve tüm işlem basamakları açık ve net olmalı, kullanıcı rahatlıkla anlayabilmelidir.
Dezenfektanların kullanımına yönelik periyodik eğitim programları uygulanmalıdır.Bu eğitimlerde mutlaka ilgili firmadan maksimum düzeyde destek alınmalı, gereli ise alan çalışmaları birlikte yürütülmelidir.
Protokollerin tablolaştırılması ve ilgili birimlere asılması sorumlulukların belirtilmesi gerekmektedir.
Uygun kapların ve doz cihazlarının kullanımına dikkat edilmelidir.Havayla temasının kesilmesi gerekli ise kapalı kapların seçilmesigerekmektedir.Konsantrasyon ayarlarının manuel yapılmasına bağlı hataların önüne geçilmesi için doz ayarlama cihazlarının kullanımı oldukça önemlidir.
Denetim sistemi kurulmalıdır.Doğru kullanımın takibi ve uygulamada karşılaşılan problemleri saptamak için denetleme zincirinin oluşturulması, alınan tedbirlerin uygulnmasının gözlemlenmesi ve geri bildirim sisteminin sağlanması gerekmektedir.Ayrıca kişisel korunma yöntemlerinin uygulanırlığı takip edilmelidir.Ürün konsantrasyonu denetlenmelidir.Ürün değişikliklerinde farklı uygulamaların eski alışkanlıklarla karıştırılıp karıştırılmadığının gözlemlenmesi gereklidir.
Uyarı levhalaları asılmalıdır.Uygulama alanlarına hatırlatıcı uyarıların asılması hata oranını azaltmaktadır.
40.resim slaytı
41.
Sterilizasyon dezenfeksiyon antisepsi bir ekip işidir.Uygulama basamaklarında yapılan hata veya eksiklik hedeflenen düzeyde dezenfeksiyon ve sterilizasyonun gerçekleştirilmemesine neden olacaktır.
Teşekkürler
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
